Unibertsoaren egitura eskala handian

Infragorriak erabilita sortu den irudi panoramiko honetan Esne Bidea baino haratago dauden galaxien multzo erraldoia ikus dezakegu. 2MASSen katalogotik ateratako irudia dugu, 1.5 milioi galaxia baino gehiago ageri dira eta Point Source Catalog (PSC) erakundeari esker, Esne Bideko 500 milioi izar inguru ere ageri dira. Galaxiak kodifikatuta daude hauek gorriranzko lerrakuntzan duten kolorearen arabera. Kolore hauek UGC, CfA, Tully NBGC, LCRS, 2dF, 6dFGS, eta SDSS espedizioek lortutako datuei esker eskuratu dira (NASAren datu-base extragalaktikoei esker ere informazio asko lortu ahal izan da). Kolore urdinarekin ageri direnak dira iturririk hurbilenak (z<0.01), kolore berdea dutenak erdi mailako distantzietara daude (0.01 < z < 0.04) eta gorriz daudenak urrunen daudenak dira (gutxienez 2MASSek begiztatu ditzakeen urrunenak), hau da, 0.04 < z < 0.1.[1]

Kosmologia fisikoan, "eskala handian" terminoak ikusgarriak diren materiak eta argiak unibertsoan duten banaketari egiten dio aipamena, betiere, guk imagina ditzakegun eskala handienetan (normalean eskala hauek mila milioi argi-urte baino unitate handiagoak erabiltzen dituzte neurketak egiteko). Unibertsoari eta honek dituen ia zenbaezinak diren gune horietako batzuei eginiko behaketa eta ikerketei esker, erradiazio elektromagnetikoaren uhin-luzera banda ezberdinak erabiliz sortu diren "mapek" (batezere 21cm-ko igorpenek) ere asko lagundu dute, unibertsoaren egiturari buruzko informazio eta eduki asko ateratzea eta plazaratzea lortu dute zientzialariek. Gure unibertsoak egitura hierarkiko bat duela ematen du, hierarkia honetako objekturik handienak superkumuluak eta filamentuak direla uste dute zientzialariek. Aipatutako objektu horiek baino handiagoak diren "gauzarik" ez dagoela dirudi, edo behitzat ez dago egitura jarrairik, fenomeno hau Handitasunaren Amaiera bezala ere ezagutzen da.

  1. Large Scale Structure. 2007-08-24 (Noiz kontsultatua: 2018-05-10).

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search